Alkaliniteit kan heel ingewikkeld omschreven worden, maar kort vertaald staat het voor de zuurbufferende capaciteit van het water. Het vormt als het ware de matras voor de zuurtegraad (pH), om deze stabiel te houden, en vlot kunnen te sturen. Het is dus de eerste stap in de waterbehandeling, nog voor de pH en de ontsmetting.
Samen met de hardheid, vormen de alkaliniteit en pH, de balans van Taylor. In die balans staan alkaliniteit en hardheid aan de buitenzijde, als steunpilaren, en de pH in het midden, als volgende waarde. Als er voldoende alkaliniteit en hardheid is, zal de pH ook stabiel blijven op een correct niveau. De pH volgt dus vooral de waarden alkaliniteit en hardheid, hetgeen verklaart dat water met een lage pH, meestal een lage alkaliniteit en/of hardheid heeft. Vaak moeten deze dan ook aangepast worden, en niet de pH op zich.
Tabletten ter verhoging van de alkaliniteit (KH) in zwembad, zwemvijver en vijver.